Proszę Państwa, dziękując za okazane mi zrozumienie, proszę o kolejną autorytatywną radę w kwestii odmiany nazwisk polskich, a to:

1. Jak postępować z obocznością w nazwiskach typu Gołąb, Kocioł, Kozioł? Tzn. kiedy Gołębia, Kotła, Kozła, a kiedy Gołąba, Kocioła czy Kozioła?
2. Czy w nazwiskach jednosylabowych typu Dąb, Mech nadal obowiązuje zasada, iż pisownia nazwisk polskich opiera się na tych samych przepisach, co pisownia wyrazów pospolitych?
3. Jak odmienić nazwisko Samojeden? Powyższe budzi tyleż emocji noszących te nazwiska, co konsternacji zwracających się do nich. A na argument, ze ich nazwisko się… nie odmienia, no cóż, opadają nie tylko ręce…

Za życzliwość dziękuję.
E.

Mam pytanie związane z przekładami umów z języka angielskiego. Często znajduje się w nich wykaz terminów stosowanych w dokumencie i są one wszędzie pisane wielką literą (np. Service Provider). Choć w polskim nie ma takiej swobody w kwestii wielkich liter jak w angielskim, to zwyczajowo terminy ujęte w definicjach są pisane wielką literą.
Pytanie: czy w przypadku terminów wielowyrazowych lepiej pisać oba wyrazy wielką literą (np. Dostawca Usług) czy tylko pierwszy (Dostawca usług)?

Mam prośbę o mediację językową, otóż 1 stycznia 2026 r. w Polsce nastąpi wielka reforma ortografii. Rada Języka Polskiego przygotowała już w tym celu nowe „Zasady pisowni i interpunkcji”. Zmieni się np. pisownia nazw świąt. Ma być ona jednolita. Ale na str. 42 Zasad mamy „Święto Trzech Króli”, a na str. 71 „święto Bożego Narodzenia” (i to dwukrotnie). Jak zdaniem Poradni PWN powinno się za dwa lata poprawnie zapisywać nazwy dwóch najważniejszych świąt w Polsce: świąt Bożego Narodzenia i świąt Zmartwychwstania Pańskiego? A jak jest poprawnie obecnie?

Wiadomo mi, że wyrażenie na całe szczęście (a więc zapewne i na moje, jego, nasze itp.) to niezbyt akceptowalna kontaminacja. Mówię „niezbyt”, bo znane mi słowniki dość autorytatywnie klasyfikują je jako błąd, w przeciwieństwie jednak do niektórych językoznawców. A jak się ma sprawa, kiedy ktoś powie lub napisze na jego (twoje, wasze) nieszczęście? I czy można zacząć wypowiedź od Wasze (twoje, jego, ich) szczęście, że…” (tzn. bez początkowego na)?

Szanowni Państwo!

Nurtuje mnie poprawność językowa tytułu książki „W Paryżu możesz być kim chcesz” autorstwa Agnieszki Łopatowskiej.

Wydaje mi się, że mamy tu do czynienia ze zdaniem złożonym podrzędnie z podrzędnym orzecznikowym. W takiej sytuacji, czy tytuł nie powinien brzmieć: „W Paryżu możesz być tym, kim chcesz”?

Czy tego typu uproszczenia są poprawne? Czy występując w tytule popularnej pozycji wydawniczej, nie upowszechniają tendencji do niepotrzebnego skracania konstrukcji składniowych?

Witam serdecznie i przepraszam za brak polskich znakow. Glowie sie jak przetlumaczyc wloskie slowo bivacco, oznaczajace blaszany lub drewniany schron dla wedrowcow w Alpach. Nie zwyklo sie go okreslac polskim slowem biwak; mimo wszystko zastanawiam sie, czy takie wlasnie slowo nie byloby najlepsze. W polskich gorach brak podobnych struktur. Z tego co mi wiadomo, slowo to funkcjonuje wsrod polskich turystow odwiedzajacych Alpy i mogloby chyba nadac kolorytu opowiesci.

Czy wiadomo, kiedy powstało słowo dwulicowy?

Szanowni Państwo,
zastanawiam się, z jakim orzeczeniem należy łączyć w zdaniu nazwy zespołów. Zespół Pink Floyd wystąpił… – to wiadomo, ale już Pink Floyd wystąpili…, prawda? Pasuje mi orzeczenie w r. męskoosobowym, kiedy myślę o kilku członkach grupy, ale co z takimi przykładami jak Mazowsze albo Pod Egidą? Tutaj grupy są tak liczne, że chyba raczej Mazowsze wystąpiło niż wystąpili i Pod Egidą wystąpił. Jak to właściwie powinno być?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
przyznam, że mam problem z pełnym zaakceptowaniem zasady [367], nakazującej bez względu na okoliczności stawianie przecinka przed imiesłowami zakończonymi na -ąc. Mam na myśli zdania typu: „Czasy, gdy dzieci spędzały każdą wolną chwilę biegając po podwórku, dawno już minęły”, „Zjawisko pierwsze można badać stosując metodę A, a zjawisko drugie można badać stosując metodę B”. W tych zdaniach przecinek przed imiesłowem wydaje mi się zupełnie zbędny, jeśli nie wręcz przeszkadzający.

W prasie w recenzji książki natrafiłem na takie zdanie: Elżbiety Cherezińskiej „Królowa” to kontynuacja „Hardej”, z kolei w telewizji czasem pojawia się film Robina Cooka ryzyko w granicach rozsądku. Wydaje mi się w tym coś nienaturalnego, ale nasuwają się jednoznaczne skojarzenia z powieścią Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, zatem: jest to jakaś stylizacja na staropolszczyznę (potrzebna?) czy jednak w niektórych przypadkach można tak tworzyć wypowiedzi, a jeśli tak, to kiedy?